As escavacións arqueolóxicas realizadas na parroquia de Vilachá de Salvadur -en A Pobra do Brollón- dentro do proxecto Adegas da Memoria atoparon posibles indicios materiais da existencia dun antigo mosteiro no lugar de Os Conventos, á beira do Sil. Nos últimos días, os investigadores atoparon varios fragmentos cerámicos que, pola súa tipoloxía, parecen ser dos séculos XII ao XIII. Naqueles séculos están datados os únicos dous documentos históricos coñecidos da existencia en Vilachá dun mosteiro chamado San Martiño de Piñeira, cuxa ubicación non se sabe ata o de agora.
Os responsables do proxecto arqueolóxico sinalaron que o descubrimento da cerámica medieval «está en liña co horizonte histórico que marca os únicos documentos escritos que arruinaron o mosteiro que falta». Aínda que estas pezas non son a proba definitiva de que houbo unha construción monástica no lugar onde se atoparon, sinalan, si que mostran que houbo unha ocupación ao mesmo tempo. As pezas atopadas en Os Conventos tamén amosan semellanzas con outros restos cerámicos medievais que se atoparon recentemente nas escavacións do castro de San Lourenzo, na parroquia de Cereixa.
Os investigadores, que traballan baixo a dirección do arqueólogo Xurxo Ayán, sinalan que non se considera improbable que Os Conventos conteñan pezas que confirmen inequívocamente a existencia dun mosteiro, como obxectos para uso litúrxico ou lápidas con inscricións, xa que o lugar é moi modificado durante séculos polos traballos agrícolas. «Tamén hai que sinalar», engaden, «que o desaparecido convento non debería ser un gran edificio como os mosteiros de Monforte ou Montederramo, é algo máis modesto, unha especie de pequena ermida». Pero a cerámica medieval e as evidencias conservadas en documentos escritos e tradición oral, na súa opinión, «son peixes que comezan a afundirse».
Nos próximos días levarase a cabo unha recollida de mostras de solo en Os Conventos que estudará o edafólogo Cruz Ferro para tratar de determinar a idade da terra. Tamén se tomarán con axuda dun drone unha serie de imaxes aéreas do complexo conxunto de restos de construción que se conserva neste lugar, onde se mesturan os vestixios dun muro de grosor notable con vellos pataos – terrazas de cultivo de vinos – e con outras estruturas. cuxa función é descoñecida. Este material será examinado por Sonia García, especialista en arqueoloxía arquitectónica.
Xurxo Ayán sinala que unha vez rematados estes traballos, comezará un proceso de investigación de laboratorio para interpretar todos os datos recollidos sobre o terreo e intentar desvelar o mellor posible a historia do lugar de Os Conventos, o que podería arroxar luz sobre a relación entre as fundacións. o monaquismo da Idade Media e as orixes da viticultura na Ribeira Sacra.
Fuente: La Voz de Galicia